درس هشتم : ماکس وبر

ماکس وبر :

وبر نظر خود را معطوف به فهم و شناخت رفتار انسانی می کند. وی جامعه را به دو دسته سنتی و عقلایی تقسیم می کند.

جامعه سنتی یک جامعه بدون تعقل است ، حال آنکه جامعه عقلایی بر اساس و یژگی های مطبوعات و دیگر نهادهای جامعه مدنی شکل می گیرد.

به اعتقاد وی اقتدار یا سلطه مشروع آن است که گروه معینی از مردم با رضایت و رغبت ازفرمان معینی که شخص یا اشخاص معین می دهند، اطلاعت کنند.

وی سه نوع اقتدار از هم مشخص می کند:

1-     اقتدار سنتی : فرمانبری به خاطر مشروعیت نظامی است و به دو صورت پاتریموینال یا موروثی و یا پاترپارشال یا سالمند سالاری دیده می شود.

2-     اقتدار پیشوایی یا کاریزماتیک : که در آن فرمانپذیری مبتنی بر اعتقاد به خصوصیات ویژه پیشواست.

3-     نظام قانونی :  اقتدار به علت قبول یا تصور مشروعیت نظام قانونی است (شهروندی نه رعیتی ) .

ماکس وبر و  مطبوعات :

وی تحولات هنری ، فنون و وسایل ارتباط جمعی را نتیجه رشد عقلانیت می داند.و برای مطبوعات چند خصوصیت تازه قایل است:

1-     مطبوعات عامل جدیدی در قدرت اجتماعی هستند (ارتباط موثر با نهادهای سیاسی و اقتصادی )

2-     به دلیل وابستگی به دو نوع مشتری (خوانندگان و صاحبان آگهی ) مطبوعات نقش تازه ای در سرمایه گذاری و گردش ثروت پیدا می کنند.

3-     تبدیل مطبوعات به موسسات اقتصادی هویت و نام و نشان افراد در مطبوعات را کم رنگ تر می کنند.

کتب عمده وبر:

اقتصاد جامعه (1920)

مجموعه مقالات در زمینه جامعه شناسی معرفت (1922)

مجموعه مقالات در زمینه جامعه شناسی مذهب (1921)

اصول اخلاقی پروتستان و روح سرمایه داری (1930)

تئوری سازمانهای اقتصادی و اجتماعی

تست:

مطبوعات از نظر ماکس وبر:

1-     ارتباطات عمقی را گسترش می دهند

2-     نقشهای جدیدی در توازن قدرت ، وضع اقتصادی و وضعیت حرفه ای پیدا کرده اند

3-     اراده ارگانیک را به وجود می آورند

4-     کنشهای عاطفی را شکل می دهند